Celiakia, alergia na gluten, nadwrażliwość na gluten

dnia

Dieta bezglutenowa to zazwyczaj dieta dla osób z celiakią, alergią na gluten lub z nadwrażliwością na gluten. Zazwyczaj, bo czasem przechodzą na nią osoby, które nie mają kłopotów z glutenem, a robią to z własnej woli. Dziś jednak chciałabym napisać o tych trzech grupach, o których wspomniałam powyżej.

Celiakia to choroba, która trwa całe życie, mająca podłoże genetyczne. Gluten działa toksycznie i doprowadza do zaniku kosmków jelitowych.  W efekcie czego wchłanianie pokarmu jest upośledzone, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych. Jedyną metodą leczenia celiakii jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej.

Dawniej sądzono, że jest to choroba małych dzieci. Jednak, jak się okazało, choroba może ujawnić się w każdym wieku. Zarówno wkrótce po wprowadzeniu glutenu do diety dziecka, jak również podczas dorastania, ciąży u kobiet, dużego stresu, po silnej infekcji, poważnej operacji itd. Obecnie najczęściej wykrywa się celiakię u osób 30-50-letnich, choć zdarzają się przypadki choroby u osób 80-letnich. Kobiety chorują dwa razy częściej niż mężczyźni.

Alergia na gluten to coś zupełnie innego, niż celiakia. W zależności od czasu wystąpienia reakcję uczuleniową na gluten można podzielić na: natychmiastową (występuje w ciągu kilku minut do godziny od spożycia pokarmu) lub późną (objawiającą się po kilku godzinach a czasem nawet po 1-2 dniach).

Pierwszy typ reakcji jest zależny od specyficznych dla glutenu przeciwciał w klasie IgE i może objawić się jednym lub kombinacją niżej wymienionych objawów:

  • wymiotami
  • biegunką
  • wstrząsem anafilaktycznym
  • pokrzywką skórną
  • wodnistym katarem
  • skurczem oskrzeli
  • zmianami skórnymi o typie atopowego zapalenia skóry

Podobnie jak w przypadku celiakii podstawą leczenia alergii na gluten jest dieta bezglutenowa.

Nadwrażliwość na gluten to przypadłość trzecia. Lekarze zauważyli, że gluten szkodzi nie tylko osobom z celiakią, czy alergią na gluten. Szereg osób spożywając żywność z glutenem zgłasza niepokojące symptomy, a nie ma charakterystycznych dla celiakii przeciwciał we krwi (tTG i EmA). Natomiast aż 50% z nich ma pozytywny wynik przeciwciał AGA (przeciwciała antygliadynowe, tak zwane „starego typu” w przeciwieństwie do deamidowanej gliadyny DGP, potocznie nazywanej „nową gliadyną”). Zwykle podczas biopsji u osób tych nie obserwujemy zmian patologicznych w śluzówce jelita, a ilość limfocytów pozostaje w normie lub nieznacznie poza nią wykracza (Marsh 0 lub I). Osoby te także nie mają alergii na pszenicę, ich całkowity poziom IgE pozostaje w normie.

Nadwrażliwość na gluten to te przypadki nietolerancji glutenu, w których w oparciu o badania diagnostyczne wykluczono celiakię (negatywny wynik przeciwciał) oraz alergię na pszenicę (brak podwyższonego poziomu IgE) oraz w których praktycznie brak jest zaniku kosmków jelitowych, a pomimo tego spożycie glutenu (najlepiej sprawdzone podczas prowokacji) powoduje niepożądane objawy u pacjenta.

Leczenie poprzez wykluczenie glutenu z diety nie różni się od postępowania w przypadku celiakii czy alergii na pszenicę. Różnice polegają wyłącznie na tym, iż w przypadku celiakii dieta musi być już stosowana przez całe życie, natomiast w przypadku alergii i nadwrażliwości na gluten dieta może być stosowana czasowo.

Wszystkie informacje pochodzą ze strony Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.